بررسی برخی شاخص های مورفوفیزیولوژیکی گیاه خرفه (portulaca oleracea l.) در شرایط تنش خشکی

thesis
abstract

با توجه به کمبود آب و بارندگی در کشورمان، ترویج زراعت گیاهان متحمل به این شرایط ضروری می باشد. گیاه خرفه متحمل به تنش خشکی بوده و می تواند در این شرایط زنده مانده و عملکرد نسبتا مطلوبی در مقایسه با اکثرگیاهان زراعی تولید کند. به منظور بررسی برخی شاخص های مورفو فیزیولوژیکی خرفه این تحقیق در سال های 1391 و 1392 در گلخانه، فضای آزاد و مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد بر روی دو توده بومی (مشهد و شیراز) انجام شد. در آزمایش گلخانه و فضای آزاد از طرح آزمایشی بلوک های کامل تصادفی استفاده شد و سطوح تنش خشکی در 5 سطح %20، 40% 60% 80 و 100% آبیاری مورد نیاز و با سه تکرار مورد مطالعه قرار گرفتند. ضریب گیاهی خرفه نیز با روش مینی لایسیمتر در این دو شرایط اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که تنش خشکی سبب کاهش رشد اندام های هوایی گیاه خرفه (وزن تر و وزن خشک برگ و ساقه، ارتفاع ساقه، تعداد برگ و شاخه های فرعی) و ریشه (حجم ریشه، سطح ریشه، مجموع طول ریشه، طول ریشه اصلی، قطر ریشه) شده و همچنین محتوای نسبی آب برگ، هدایت روزنه ای، عدد اسپد و حداکثر کارایی فتوسیستم ii نیز کاهش یافتند. وزن دانه در تک بوته و اجزای آن نیز تحت تاثیر تنش خشکی قرار گرفته و کاهش معنی داری یافتند. ولیکن گیاهان داخل گلخانه از وضعیت رشد بهتر و تحمل به خشکی بیشتری برخوردار بودند، به طوری که در تمام پارامتر ها و عملکرد دانه رشدی حدود دو برابر گیاهان فضای آزاد داشتند. درصد نشت الکترولیت از برگ ها با افزایش تنش خشکی افزایش معنی داری یافت. بیشترین مقدار ضریب گیاهی خرفه نیز 93/0 به دست آمد که از اکثر گیاهان زراعی کمتر است. در شرایط مزرعه آزمایشی به صورت طرح کرت های خرد شده با مبنای بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار و در سطوح 25%، 50%، 75% و 100% نیاز آبیاری انجام شد. در شرایط مزرعه نیز گیاهان تحت تاثیر تنش خشکی قرار گرفتند و وزن تر (عملکرد سبزی) و خشک برگ، عدد اسپد، ارتفاع ساقه، تعداد شاخه و وزن خشک ساقه با افزایش تنش خشکی کاهش یافتند، عملکرد دانه و اجزای عملکرد دانه نیز با افزایش تنش خشکی کاهش معنی داری یافت، ولیکن نسبت به شرایط گلخانه و فضای آزاد عملکرد بیولوژیک بیشتری به دست آمد که نشان می دهد گیاهان در شرایط مزرعه از وضعیت رشد بهتری برخوردار بوده اند. همچنین این گیاه توانست تا سطح 25% آبیاری مورد نیاز زنده بماند و در اکثر پارامتر ها عملکرد مطلوبی حتی تا 50% آبیاری مورد نیاز نشان داد. محتوای پرولین برگ با افزایش تنش خشکی افزایش و شاخص سطح برگ، سرعت رشد محصول، سرعت رشد نسبی و سطح ویژه برگ نیز با افزایش تنش خشکی کاهش یافتند. به طور کلی نتایج این پژوهش نوید بخش این است که با بررسی های بیشتر و با توجه به کاربرد های مختلف خرفه به عنوان سبزی و گیاه دارویی بتوان از آن مخصوصا در شرایط تنش خشکی بهره برد.

similar resources

تاثیر اسید سالیسیلیک بر برخی صفات فیزیولوژیک گیاه خرفه (Portulaca oleracea L.) تحت تنش کلرید سیدم

In order to evaluate the effects of salicylic acid on some physiological characteristics of common purslane (Portulacea oleracea L.) under NaCl stress, a factorial experiment based on completely randomized design with three replications was conducted in 2013 in research greenhouse of Faculty of Agriculture, University of Yasouj, Iran. Treatments were included of six levels of NaCl salinity (0, ...

full text

بررسی کالوس‌زایی ریشه‌های موئین گیاه خرفه (Portulaca oleracea L.)

گیاه خرفه (Portulaca oleracea L.) به علت داشتن متابولیت‌های ثانویه با ارزشی همانند نورآدرنالین، دوپامین و امگا-3 اهمیت دارویی فراوانی دارد و به‌عنوان ضدسرطان، آنتی‌اکسیدان و تصفیه‌کننده خون کاربرد دارد. کالوس‌های ایجاد شده از ریشه‌های موئین گیاهان دارویی را می‌توان برای افزایش تولید متابولیت‌های ثانویه، کشت سوسپانسیون سلولی، کشت پروتوپلاست، القاء کالوس‌های جنین‌زا و انتقال ژن مورد استفاده قرار ...

full text

بررسی اثر سطوح مختلف تنش خشکی بر خصوصیات جوانه زنی خرفه (Portulaca oleracea L.)

به منظور بررسی تاثیر تنش خشکی بر جوانه زنی گیاه خرفه، آزمایشی در قالب طرح کاملا تصادفی با هشت سطح خشکی(صفر، 0/25-، 0/5-، 0/75-، 0/1-، 1/25-، 1/5– و 1/75-مگاپاسکال) و پنج تکرار در دمای ثابت 25 درجه سانتی گراد و در شرایط کاملا تاریک انجام شد. نتایج نشان داد که درصد جوانه زنی تا پتانسیل 0/75- مگاپاسکال تفاوت معنی داری با شاهد (آب مقطر) نداشته و پس از آن کاهش نشان داد. سرعت جوانه زنی تا پتانسیل 0/5...

full text

بررسی اثرات محلول‌پاشی نانوسیلیکون بر برخی پارامترهای فیزیولوژیکی و عملکرد خرفه (Portulaca oleracea L) در شرایط تنش کم‌آبی

به‌منظور بررسی اثرات محلول‌پاشی نانوسیلیکون بر برخی از پارامتر‌های فیزیولوژیکی و عملکردی گیاه دارویی خرفه در شرایط تنش کم‌آبی آزمایشی در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه زابل به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار به اجرا در آمد. تنش کم‌آبی در سه سطح (80، 60 و 40 درصد ظرفیت زراعی) به‌صورت وزنی و نانوسیلیکون در چهار سطح (0، 1، 2 و 3 میلی‌مولار) اعمال شد. نتایج آزمایش نشان داد که، تنش کم‌آب...

full text

برهمکنش تنش خشکی و سطوح مختلف منابع کودی بر تولید گیاه خرفه (Portulaca oleracea)

سیف­اله فلاح 1*، فتانه سلطانی‌نژاد 2   1-دانشیار گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهرکرد 2- دانشجوی سابق کارشناسی ارشد آگرواکولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهرکرد *نویسنده مسئول: [email protected]   تاریخ دریافت: 15/02/93                                                                                               تاریخ پذیرش: 12/10/93     به ­منظور تعیین برهمکنش تنش خشکی و سطوح...

full text

اثر پرایمینگ بذر گیاه خرفه (Portulaca oleracea L.) با سالیسیلات در شرایط آلودگی کروم و سرب

به منظور بررسی اثر پرایمینگ بذر خرفه بر میزان پالایش عناصر سنگین کروم و سرب و صفات رشدی خرفه، آزمایشی در دو مرحله آزمایشگاه و مزرعه در سال 1396 انجام شد. طرح آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی به صورت فاکتوریل 3 عامل با 3 تکرار به صورت گلدانی انجام شد. تیمارها شامل بذور پرایم (با غلظت 1 میلی مول اسیدسالیسیلیک) و غیرپرایم، سطوح مختلف کروم (0، 25، 75 و 100 میلی‌گرم در کیلوگرم) و سرب (0، 50، 150و 30...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


document type: thesis

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده کشاورزی

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023